هونهری چواندن له شیعرهكانی (گۆران)دا
DOI:
https://doi.org/10.36473/ujhss.v59i3.1142الكلمات المفتاحية:
(التشبیه، گۆران، الشعر، انواع التشبیە، عناصر التشبیە)الملخص
چواندن بهیهكێك لهگرنگترین هونهرهكانی ڕوانبێژی لهقهڵهم دهدرێت، كه پانتاییهكی گهورهی لهناو هونهرهكانی ڕهوانبێژیدا بۆ خۆی داگیركردووه. وه كۆنترین هونهره كه پێش پهیدابوونی زانستی ڕهوانبێژی خهڵكی لهگفتوگۆی ڕۆژانهیاندا بهكاریان هێنابێت، ههر لهسهرهتایی نووسینی شیعرهوه دهست بۆ ئهم هونهره درێژكراوه ، و شیعری پێ ڕازێنراوهتهوه، بێگومان ههتاكو ئهو ڕۆژهی شیعر بنووسرێت و بهردهوام بێت شاعیران ناتوانن دهستبهرداری ئهم هونهره ببن.
ئێمه لهم توێژینهوهیهدا ویستوومانه ( هونهری چواندن ) پهیوهست بهدهقه شیعرییهكانی یهكێك لهدیارترین شاعیرانی كورد و ڕابهری نوێكردنهوهی شیعری كوردی كه ( عهبدوڵڵا گۆران )، بخهینهڕوو، شاعیر بهشێوازێكی بهرفراوان ئهم هونهرهی له دهقه شیعرییهكاندا بهكارهێناوه و توانیویهتی وێنهی شیعری زۆر جوانی پێ بنهخشێنێت و داهێنانی تێدا بكات، بهشێوازێك كه پێشتر لهئهدهبی كوردیدا نهبینرابێت.
وهرگرتنی هونهری چواندن و بهتایبهت پهیوهست كردنی بهدهقه شیعرییهكانی ئهم شاعیرهوه، پێشتر كاری لهسهر نهكراوه، بۆیه ئێمه لهم توێژینهوهیهدا ههوڵمانداوه، سهرجهم ئهو جۆرانهی (هونهری چواندن) كه شاعیر بهكاری هێناوه، لهناوی دهقه شیعرییهكانییهوه بخهینهڕوو .
توێژینهوهكه خۆی لهدووبهشی سهرهكیدا دهبینێتهوه، لهبهشی یهكهمدا لهپاش ناساندن و پێناسهكردنی هونهری چواندن بنهڕهتهكانی چواندنمان خستوهتهڕوو، ههروهها بهشێك له گرنگترین ئهو ئامرازانهی چواندن كه گۆران زۆر بهكاری هێناون لهنموونهی شیعریدا خستوومانهته ڕوو، لهبهشی دووهمی توێژینهوهكهدا، سهرهتا جۆرهكانی چواندن بهپێی هاتن و نههاتنی بنهڕهته لاوهكییهكان و دواتر جۆرهكانی چواندن بهپێی ههستی ژیری پهیوهست بهنموونهی شیعری شاعیرهوه خستومانهته ڕوو، لهپاشان جۆرهكانی چواندنمان به پێی چۆنییهتی لاكان و ژمارهی لاكان باس كردووه و نمونهی شیعری شاعیرمان بۆ هێناوهتهوه.
التنزيلات
المراجع
A/ The Kurdish Books
Abdulrahman, A. S. (2000)."The art of eloquency in Nali poetry". master thesis.
Sulaimani university, Sulaimani.
Ahmad, Pakhshan Ali( 2009), The style of Goran poetry 1
st Edition. Ranj printing
press Sulaimani.
Ali, D. (2007).Dilan and Experimental Poetry. Sulaimani Sardam printing press.
Dzaey, A. M. (2015). Pragmatics Eloquency.1st Eedition. Hawler.Awer center
printing press.
Gardy, A. (1972). Eloquence in Kurdish literature.First volume, Baghdad.
Gardi, S. A. (2004).Building the art image in Kurdish poetry (1970 – 1991). 1
st
Edition. Sulaimani. Sardam printing press.
Gardy, Muhsin A. M. (2013), Eloquency spring (Semantics, Eloquence,
Beautification. 1
st EditionHawler. Narin printing press.
Hussen, H. A. (2010). Romanticism status in Kurdish poetry. 1
st
Edition.Sulaimani. Larya printing press.
Kareem, M. M. (1980). Goran's divan, Goran Outcome Totalities. First volume.
Baghdad. Iraqi Academy Sciences.
Kareem, F. Q. (2012). Building Image in Hamdi poetry.1st Edition.Hawler.
Rozhhalat printing press.
Mustafa, A. O. (2009). Aesthetic values of poetry from Piramerd, Shaik Nuri,
Shaik Salah and Goran.1st Edition. Duhok.Khani printing press.
Mustafa, I. A. (2011).Eloquence aspects in Kurdish classical poetry with the
example of Hamdi and Haji Qadiry Koey. Hawler. Haji Hashm printing press.
Saed, N. A.( 2017). Mustafa Bag Kurdish voice in Kurdish classical poetry.
Sulaimani. Ganj printing press.
Sleman, H. F. (2014). Eloquency in Mahwi Poetry. 1st Edition. Sulaimani.Sardam
printing press.
B/ The Arabic Books
Ahmad, F. H. (2001). The Manifest Image in Prophetic Tradition.Oman. AlWarraq foundation.
Al-Askari, H. H. (2006).Kitabul Sinaatai. Survey: Al Bjawi,
Qasm,.A. H. (1980).The image of poetry.1st Edition.Libya. Al-minsha alShabiya for publication, distribution and advertisement.
C/ journal
Kareem, Farhad Qadir( 2012), Concept similarity and identifying its origins,
Kirkuk University Periodical for Humanitarian study, periodical (7), issue (3),
Kirkuk.
Kareem, Farhad Qadir& Ahmad, Dr. Fuad Huseen (2015), The art of similarity
from the poetry of (Khanay Qubadi), Al-Ustad, seasonal scientific periodical.
Baghdad university, issue (212), second volume